AUTOR: Tomasz Posłuszny
DATA: 9.02.2022
KATEGORIA: Prawnik radzi
Budynki, przede wszystkim położone blisko ruchliwych dróg narażone są na uszkodzenia na skutek wypadków komunikacyjnych. Szczególnie często sytuacja ta ma miejsce, gdy warunki na jezdni są trudne, a nasze ogrodzenie lub dom stoi bezpośrednio za ostrym łukiem drogi. Zastanówmy się jak wygląda kwestia uzyskania odszkodowania za wyrządzone szkody.
Odpowiedzialność za szkodę
Pochylając się nad tym tematem, w pierwszej kolejności wskazać należy na art. 34 ust. 1 Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zgodnie, z którym „odszkodowanie z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, czy też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.” Powyższy przepis włącza więc w zakresie odpowiedzialności ubezpieczyciela sprawcy wypadku także szkody w mieniu, a więc w budynkach czy ogrodzeniach.
W świetle powyższego, jeżeli nasza nieruchomość ulegnie uszkodzeniu na skutek wypadku komunikacyjnego, co do zasady nie musimy martwić się o to czy nasza własna polisa obejmuje tego typu uszkodzenia, gdyż odpowiedzialność (w przypadku spełnienia wszystkich przesłanek) spoczywać będzie na sprawcy szkody i to jego ubezpieczyciel pokryje wszelkie koszty.
W tym miejscu warto zauważyć, że w tego typu zdarzeniach odpowiedzialność, na gruncie art. 436 k.c., opiera się na zasadzie ryzyka, w myśl, której kierowca odpowiada za wszelkie szkody wyrządzone w związku z ruchem pojazdu, bez względu na zawinienie.
Wysokość odszkodowania oraz przywrócenie do stanu poprzedniego
Omawiane w niniejszym artykule odszkodowanie rządzi się takimi samymi regułami jak przy odszkodowaniu za uszkodzenie samochodu czy innego pojazdu. Obowiązuje zatem zasada pełnej kompensaty. Bogate orzecznictwo sądowe stanowiące o naprawie szkody w pojazdach, ma zastosowanie również w zakresie analizowanej sytuacji. Zatem ubezpieczyciel zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego budynku czy ogrodzenia. Stan uszkodzonych elementów po naprawie musi odpowiadać stanowi technicznemu tychże elementów sprzed wystąpienia szkody. Mowa tutaj chociażby o trwałości czy walorach estetycznych. Jakość materiałów oraz sposób wykonania naprawy to dwa kluczowe elementy determinujące czy naprawa zapewniła przywrócenie mienia do stanu sprzed szkody.
Poszkodowanemu należy się odszkodowanie odpowiadające uzasadnionym kosztom naprawy i to niezależnie od tego, czy naprawy dokonał, a nawet od tego czy w ogóle zamierza ogrodzenie bądź budynek naprawić. Ubezpieczalnie często domagają się w takich sytuacjach przedstawienia rachunków potwierdzających fakt dokonania naprawy i wysokość jej kosztów, jednakże w świetle obowiązujących przepisów i orzecznictwa jest to nieuzasadnione. Odszkodowanie za uszkodzenia budynku spowodowane ruchem pojazdu mechanicznego – analogicznie jak przy uszkodzeniu pojazdu – powinno zostać obliczone na podstawie ustaleń co do zakresu uszkodzeń i technicznych sposobów naprawy, przy przyjęciu kosztów niezbędnych materiałów i robocizny według cen stosowanych na rynku lokalnym. Jak stanowi artykuł 363 § 2 k.c. „Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania”. Zatem ów obowiązek naprawienia szkody przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje już z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić.
Proces ułatwić może przedstawienie rachunków za dokonaną naprawę uszkodzonego mienia. Pozwala to zweryfikować przyjęte założenia i obliczenia, jednakże, co warte podkreślenia, nie stanowi to żadnej przesłanki ani warunku do przyznania odszkodowania czy też ustalenia jego wysokości.
Podsumowanie
Za szkody w ogrodzeniu bądź uszkodzenia budynku spowodowane ruchem pojazdu mechanicznego odpowiada co do zasady ubezpieczyciel sprawcy zdarzenia. Reguły przyznania i wysokości odszkodowania są analogiczne do tych, które obowiązują w przypadku zdarzeń, w których uszkodzony został pojazd. By naprawić szkodę nie trzeba zatem sięgać do swojego ubezpieczenia nieruchomości, gdyż w ogólnych warunkach umowy do tego typu ubezpieczeń, często znaleźć można pewne ograniczenia w ustaleniu wysokości odszkodowania, jak chociażby konieczność przedłożenia rachunków za naprawę, co skutecznie wydłuża proces likwidacji szkody.
