Skierowanie sprawy o zapłatę odszkodowania na drogę postępowania sądowego oznacza, że w przewidzianym przepisami terminie nie zostało ono wypłacone w całości lub w części. W takiej sytuacji w procesie sądowym można, oprócz zapłaty odszkodowania, zażądać od pozwanego odsetek za opóźnienie w jego otrzymaniu. Jeżeli z umowy lub z ustaleń stron nie wynika nic innego, należne są odsetki ustawowe. Podkreślenia wymaga, że Sąd przyznaje odsetki tylko na wyraźne żądanie inicjującego proces powoda (nie z urzędu), który powinien także określić termin początkowy ich naliczania.
Obowiązujące przepisy przewidują termin, w którym ubezpieczyciele są zobowiązani przeprowadzić postępowanie likwidacyjne oraz wypłacić należne w sprawie odszkodowanie. Jest to 30 dni liczonych od dnia zgłoszenia szkody. Wyjątkowo, ubezpieczyciel może wydłużyć ten termin o 14 dni od momentu, w którym wyjaśnił okoliczności uniemożliwiające wypłatę odszkodowania, ale nie może przekraczać 90 dni od dnia zgłoszenia szkody chyba, że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. Szczegółowe omówienie tych kwestii można znaleźć w artykule Kiedy należy spodziewać się wypłaty odszkodowania? Każde przekroczenie przez ubezpieczyciela tak określonych przepisami terminów oznacza możliwość dochodzenia odsetek za opóźnienie w zapłacie odszkodowania już od pierwszego dnia po upływie ww. terminów, aż do dnia jego zapłaty.
Ubezpieczyciele próbują kwestionować
W sprawach o zapłatę odszkodowania za szkodę w pojeździe zdarza się, że ubezpieczyciele kwestionują okres naliczania odsetek i próbują go skracać podnosząc, że należą się one dopiero od daty, w której ubezpieczyciel został wezwany do zapłaty odszkodowania żądanego następnie w procesie. Ubezpieczyciele argumentują to m.in. w ten sposób, że dopiero po otrzymaniu wezwania lub pozwu mają informację o tym jakiej wysokości odszkodowania żąda uprawniony. Takie stanowisko pozostaje oczywiście korzystne dla ubezpieczycieli, ale jest sprzeczne z wcześniej wskazanymi regulacjami prawnymi. Nadto, należy pamiętać, że ubezpieczyciele, to profesjonaliści – podmioty wyposażone w odpowiednie siły i środki, w tym odpowiednie programy eksperckie oraz wykwalifikowany personel dla należytego, terminowego i prawidłowego przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, którego rezultatem powinno być ustalenie wysokości należnego w sprawie odszkodowania i jego wypłata. Bez znaczenia dla obowiązku wypłaty odszkodowania w terminie pozostaje także data uzyskania ewentualnych przedprocesowych opinii prywatnych (np.: w zakresie kalkulacji kosztów naprawy pojazdu) oraz to, czy ubezpieczyciel został w ogóle wezwany do zapłaty odszkodowania wyliczonego na jej podstawie. To, że poszkodowany w ramach ochrony swoich interesów i wyegzekwowania należnych mu świadczeń podejmuje ustalenia o faktycznie należnym mu odszkodowaniu nie zwalnia ubezpieczyciela z terminowego jego wypłacenia (zgodnie ze wskazanymi regulacjami prawnymi) w prawidłowej wysokości.
Jak wysokie są odsetki ustawowe?
Wysokość odsetek ustawowych określa Rada Ministrów w Rozporządzeniu. Obecnie, od 24.12.2014 r. wynoszą one 8% w stosunku rocznym. Wcześniej, od 15.12.2008 r., wysokość odsetek ustawowych wynosiła 13% w stosunku rocznym. W pozwie (w procesie), niezależnie od okresu za jaki dochodzi się odsetek ustawowych za opóźnienie, nie należy wskazywać tych zmienianych Rozporządzeniami wartości. Będące skutkiem żądania powoda prawomocne orzeczenie przez Sąd obowiązku zapłaty odszkodowania wraz z odsetkami za opóźnienie od danej daty, wystarcza do ich egzekwowania od ubezpieczyciela w należnej wysokości.