AUTOR: Anna Jackowska
DATA: 19.12.2014
KATEGORIA: Pojazd zastępczy
W przypadku, gdy na skutek kolizji dojdzie do uszkodzenia pojazdu, poszkodowany ma możliwość najęcia pojazdu zastępczego, jeżeli nie jest w stanie zaspokoić swych potrzeb komunikacyjnych za pomocą innego pojazdu, który posiada.
Obecnie ubezpieczyciele coraz rzadziej kwestionują prawo poszkodowanego do najmu pojazdu zastępczego, a częściej stawki najmu czy okres najmu. Rzadko zdarza się jednak, aby ubezpieczyciel sprawcy wypadku zwrócił poszkodowanemu w pełnym zakresie poniesione przez niego koszty.
Rzeczywiście poniesione koszty najmu pojazdu zastępczego
Istotne jest, że podstawą dochodzenia odszkodowania z tytułu zwrotu czynszu najmu pojazdu zastępczego jest udowodnienie przez poszkodowanego, że rzeczywiście poniósł takie koszty. Poszkodowany musi zatem co do zasady dysponować dowodem zapłaty (np. fakturą z oznaczeniem płatność gotówką) i umową najmu.
Racjonalny i proporcjonalny najem pojazdu zastępczego
Przyjęło się, że najem pojazdu zastępczego ma być racjonalny i proporcjonalny. Przede wszystkim oznacza to, że najem będzie uznany za zasady, gdy uszkodzony pojazd rzeczywiście służył poszkodowanemu do zaspakajania potrzeb komunikacyjnych. W przeciwnym wypadku, gdy poszkodowany korzystał z uszkodzonego pojazdu w sposób sporadyczny, bardziej ekonomiczne może okazać się korzystanie z taksówek, aniżeli wynajęcie pojazdu zastępczego. Także w sytuacji, gdy poszkodowany posiada inny pojazd, oprócz pojazdu uszkodzonego, z którego może korzystać (ponieważ nie jest używany przez innego członka rodziny bądź inną osobę), zasadne jest używane drugiego pojazdu, a nie generowanie kosztów, poprzez wynajęcie pojazdu zastępczego. Racjonalne jest najęcie pojazdu zastępczego o parametrach podobnych do uszkodzonego pojazdu. Wiąże się to z wysokością czynszu za najem. Jeżeli poszkodowany najmie pojazd wyższej klasy niż uszkodzony, ubezpieczyciel z pewnością zakwestionuje stawkę za najem i umniejszy odszkodowanie.
Czy przez publiczne środki komunikacji można zaspokoić potrzeby komunikacyjne?
Nie, jeżeli przed uszkodzeniem pojazdu potrzeby komunikacyjne były zaspakajane przez korzystanie z pojazdu mechanicznego. Pojawiły się poglądy, które wskazywały na zasadność korzystania ze środków komunikacji miejskiej, jeżeli poszkodowany ma do nich dostęp, jednak należy z całą stanowczością zakwestionować takie stanowisko. Przede wszystkim należy powołać się na poglądy Sądu Najwyższego (chociażby w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 17.11.2011 r., sygn. akt: III CZP 5/11), zgodnie z którymi co do zasady odtworzenie możliwości korzystania z pojazdu mechanicznego nie następuje przez korzystanie ze środków komunikacji publicznej, ponieważ samochód nie jest obecnie przejawem luksusu, lecz stałym, codziennym elementem egzystencji.
W jakim okresie można najmować pojazd zastępczy?
Szczegółowo o zasadnych okresach najmu pojazdu zastępczego pisałam w artykułach Przy najmie nie tylko technologiczny czas naprawy (dot. szkody częściowej) oraz Najem do dnia wypłaty odszkodowania czy dłużej? (dot. szkody całkowitej).
Mając na uwadze powyższe, nie ulega wątpliwości, iż w przypadku uszkodzenia pojazdu, gdy szkoda likwidowana jest z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku, poszkodowany ma prawo nająć pojazd zastępczy w takim zakresie, w jakim jest on niezbędny dla zaspakajania jego potrzeb komunikacyjnych. Najem musi być jednak celowy, racjonalny i proporcjonalny.
