AUTOR: Anna Jackowska
DATA: 18.09.2017
KATEGORIA: Odmowa wypłaty
Zdarza się, że pomimo doznania przez poszkodowanego szkody, ubezpieczyciel z różnych względów nie wypłaca należnych poszkodowanemu świadczeń bądź nie wypłaca ich w terminie. Poszkodowany ma prawo złożyć reklamację na postępowanie ubezpieczyciela, jednak często i to działanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Niektórzy myślą więc, że jedyną drogą dochodzenia roszczeń jest postępowanie sądowe. Warto jednak pamiętać, że w razie sporu można skorzystać z pomocy Rzecznika Finansowego. Możliwości wspierania poszkodowanych od stycznia 2016 r. są znacznie poszerzone. Obok tzw. postępowań interwencyjnych, które od lat były prowadzone jeszcze pod szyldem Rzecznika Ubezpieczonych, wprowadzono możliwość podjęcia próby pozasądowego rozwiązania sporów w tzw. postępowaniu polubownym przy Rzeczniku Finansowym.
Postępowanie interwencyjne czy polubowne
Postępowanie interwencyjne Rzecznik Finansowy może podjąć dopiero po przeprowadzeniu przez klienta postępowania reklamacyjnego u ubezpieczyciela. W tym postępowaniu Rzecznik zbiera argumenty przemawiające na korzyść poszkodowanego i wnosi o zmianę stanowiska przez ubezpieczyciela. Jeśli są do tego podstawy prawne, Rzecznik w pełni popiera oczekiwania klienta wobec ubezpieczyciela. To postępowanie jest polecane osobom, które nie znają jeszcze swoich uprawnień, nie wiedzą jakie argumenty w sporze można wykorzystać.
W postępowaniu polubownym natomiast, Rzecznik Finansowy jest bezstronny i obiektywny, nie reprezentuje więc interesów żadnej ze stron. Celem postępowania jest ugoda, więc każda ze stron sporu musi być gotowa na ustępstwa. To ścieżka polecana więc dla osób, które mają już wiedzę na temat swoich praw i chcą podjąć z ubezpieczycielem negocjacje w celu wypracowania ugody. Dlatego ważne jest, żeby przystępując do tego postępowania mieć sprecyzowane oczekiwania wobec ubezpieczyciela.
Postępowanie polubowne przy Rzeczniku Finansowym – procedura
Postępowanie polubowne wszczynane jest na wniosek, pod warunkiem uprzedniego wyczerpania drogi postępowania reklamacyjnego. Postępowanie takie nie może być wszczęte, gdy sprawa w sądzie o to samo roszczenie jest już w toku bądź już się toczyła. Wniosek podlega opłacie w wysokości 50 zł, choć z uzasadnionych wypadkach Rzecznik może zdecydować o zwolnieniu z tej opłaty. We wniosku należy umieścić m.in.: dokładne określenie żądania klienta, w tym wskazanie wartości roszczenia pieniężnego lub pożądanego zachowania podmiotu rynku finansowego, określenie oczekiwania co do sposobu zakończenia sporu. O wszczęciu postępowania Rzecznik Finansowy zawiadamia strony w terminie 7 dni.
Przebieg postępowania polubownego
Postępowanie toczy się przed osobą upoważnioną przez Rzecznika Finansowego. Wszelkie wyjaśnienia i uzgodnienia są prowadzone w większości wypadków na piśmie lub telefonicznie, choć w niektórych wypadkach konieczne jest spotkanie osobiste. Jeśli strony nie mogą dojść do porozumienia, Rzecznik przedstawia stronom propozycję rozwiązania sporu w zakresie żądań objętych wnioskiem i wyznacza stronom termin – nie krótszy niż 7 dni – na podjęcie decyzji co do proponowanego zakończenia sporu. W przypadku ugody wynik postępowania przedstawia się w postaci protokołu.
W przypadku braku polubownego zakończenia postępowania, Rzecznik sporządza opinię, w której wskazuje m.in. ocenę prawną stanu faktycznego w przedmiotowym postępowaniu. Opinię tę można wykorzystać w postępowaniu sądowym, jednak z informacji uzyskanych od Rzecznika wynika, iż Rzecznik odradza występowania z wnioskiem o przeprowadzenie postępowania polubownego, bez woli porozumienia, tylko dla otrzymania wspomnianej opinii kończącej postępowanie polubowne. Rzecznik podkreśla bowiem, że jeżeli poszkodowany potrzebuje argumentów tylko na potrzeby sporu sądowego, to zdecydowanie szybszym i lepszym środkiem jest złożenie wniosku o wydanie tzw. istotnego poglądu Rzecznika Finansowego w sprawie.
Przerwanie biegu przedawnienia nie zawsze skuteczne
Istotne jest, że złożenie wniosku o przeprowadzenie postępowania polubownego co do zasady skutkuje przerwaniem biegu przedawnienia. Sąd uznając, że doszło do przerwania biegu przedawnienia musi być jednak przekonany, że dana osoba rzeczywiście chciała osiągnąć porozumienie, a nie tylko przerwać bieg przedawnienia. Należy bowiem mieć na uwadze, że jeżeli z przebiegu postępowania nie będzie wynikało, że wolą poszkodowanego było osiągnięcie ugody, sąd może uznać, że to wystąpienie było tzw. czynnością pozorną i w efekcie nie doprowadziło do przerwania biegu przedawnienia.
W świetle powyższego, przed wystąpieniem na drogę postępowania sądowego, warto pamiętać o możliwości podjęcia próby pozasądowego rozwiązania sporu. Inną możliwością polubownego zakończenia sprawy jest też wszczęcie sprawy przed Sądem Polubownym przy KNF, o czym szczegółowo będzie mowa w kolejnym artykule.
