Ubezpieczenie OC z reguły nie obejmuje szkód wyrządzonych przez pasażerów pojazdów. Warto jednak zadać pytanie, czy od tej zasady istnieją wyjątki?
Bardzo często pasażerowie pojazdu uderzają drzwiami w zaparkowany obok samochód. W takich sytuacjach, ubezpieczyciele odmawiają wypłaty odszkodowania z obowiązkowego ubezpieczenia OC. Wskazują bowiem, że przysługuje ono tylko wtedy, gdy obowiązanym do naprawienia szkody jest kierujący, bądź posiadacz pojazdu, nie zaś jego pasażer. Z oczywistych względów, pasażer nigdy nie zostanie uznany za kierującego pojazdem. Niemniej, może się zdarzyć, że pasażer będzie jednocześnie posiadaczem pojazdu. Czy wówczas poszkodowanemu przysługuje odszkodowanie z ubezpieczenia OC?
Kiedy odpowiada posiadacz?
Posiadacz odpowiada za szkody wyrządzone ruchem pojazdu na zasadzie ryzyka, chyba że doszło do zderzenia poruszających się pojazdów (wtedy odpowiada na zasadzie winy). Przyjmuje się, że ruch pojazdu trwa także w okresie wsiadania i wysiadania z niego. Zatem uderzenie drzwiami w zaparkowany obok samochód, może być uznane za szkodę wyrządzoną ruchem pojazdu.
Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka nie zachodzi jednak, w wypadku tzw. wyłącznej winy osoby trzeciej. Pasażerem, który wyrządzi szkodę podczas wysiadania z pojazdu, może być inna osoba, niż jego posiadacz (np. przewożony krewny, znajomy). Wówczas, osoba ta będzie ponosiła wyłączną winę za powstanie szkody. Odszkodowanie z OC komunikacyjnego nie będzie więc przysługiwać. Za osobę trzecią nie może być jednak uznany posiadacz pojazdu. Co więc w sytuacji, gdy to on wysiadając spowodował szkodę?
Dzierżenie
Posiadacz pojazdu może go oddać innej osobie w dzierżenie, samemu przyjmując rolę pasażera. Np. pracodawca poleca pracownikowi, aby ten zawiózł go samochodem firmowym na umówione spotkanie. Podobnie, gdy właściciel pojazdu (np. z uwagi na złe samopoczucie, chwilową niedyspozycję), prosi znajomego o pokierowanie pojazdem, podczas, gdy sam zajmuje miejsce pasażera. Jeżeli wysiadając z pojazdu, jego posiadacz spowoduje szkodę, to powinna ona zostać skompensowana z jego komunikacyjnego ubezpieczenia OC.
Współposiadanie
Pasażer pojazdu może być jego współposiadaczem. Np. gdy pojazd należy do wspólnego majątku małżonków albo jest przedmiotem współwłasności. Wówczas to, że drugi ze współposiadaczy kieruje pojazdem, nie oznacza, że pasażer z tego posiadania zrezygnował. Nadal zachowuje on władztwo nad rzeczą. Wydaje się, że w takiej sytuacji ubezpieczenie OC powinno obejmować odszkodowanie za szkodę wyrządzoną przez pasażera.
Oświadczenie, bądź notatka policyjna.
We wskazanych wyżej przykładach, kluczowe znaczenie będzie miała treść oświadczenia uczestników zdarzenia, bądź treść notatki policyjnej. Muszą one zawierać wszelkie dane, niezbędne do zidentyfikowania pasażera i jego stosunku do pojazdu. Warto też ustalić, czy pasażer ten posiada ubezpieczenie OC w życiu prywatnym i spisać dane dotyczące takiej polisy.