AUTOR: Jagoda Kina
DATA: 11.03.2020
KATEGORIA: Prawnik radzi
Do transakcji związanych z kupnem/sprzedażą pojazdów dochodzi praktycznie codziennie. Jakie są obowiązki sprzedawcy względem Ubezpieczyciela? Czy jako nowy nabywca możesz kontynuować polisę poprzedniego właściciela? W artykule wyjaśniamy o czym należy pamiętać.
Sprzedałeś pojazd? Musisz wiedzieć, że..
Obowiązkiem sprzedawcy pojazdu jest przekazanie kupującemu polisy OC oraz pisemne powiadomienie zakładu ubezpieczeń o fakcie sprzedaży pojazdu oraz podanie danych nowego właściciela pojazdu, który może kontynuować ubezpieczenie pojazdu do czasu wygaśnięcia umowy. Wyżej wspomniany obowiązek wynika z ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Termin na poinformowanie zakładu ubezpieczeń o sprzedaży pojazdu wynosi 14 dni od dnia zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Uchybienie tej czynności może okazać się dotkliwe finansowo dla sprzedającego, bowiem ubezpieczyciel może obciążać go składką do czasu poinformowania zakładu ubezpieczeń o zmianie właściciela pojazdu. Warto pamiętać, że zbywca pojazdu odpowiada solidarnie z nabywcą pojazdu za nieuregulowane należności. W konsekwencji może on zostać zobowiązany do uiszczenia pozostałych do spłat rat ubezpieczenia pojazdu.
Pamiętaj, że jeżeli nowy właściciel pojazdu wypowie dotychczasową umowę ubezpieczenia OC przysługuje Ci zwrot składki. Jednak możliwość odzyskania części niewykorzystanej składki za ubezpieczenie OC jest zależna wyłącznie od decyzji nowego posiadacza pojazdu, zwrot nie będzie Ci przysługiwał jeżeli nowy nabywca zdecyduje się kontynuować zawartą przez Ciebie polisę.
Kupiłeś pojazd? Upewnij się, że posiada on ważne ubezpieczenie OC
Przed zakupem warto sprawdzić, czy pojazd jest ubezpieczony w ramach obowiązkowego ubezpieczenia OC. Jeżeli okazałoby się, że samochód nie posiada ważnego ubezpieczenia to jako nabywca masz obowiązek do zawarcia umowy ubezpieczenia OC w dniu nabycia pojazdu i to jeszcze przed jego wprowadzeniem do ruchu.
Co w przypadku jeżeli sprzedawca będzie uchylał się od okazania polisy potwierdzającej ważne OC pojazdu? Dzięki bazie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego samodzielnie sprawdzisz w jakim towarzystwie jest ubezpieczony pojazd, a także dowiesz się jaki jest numer polisy. Jedyne co musisz zrobić to w formularzu dostępnym na stronie internetowej UFG wpisać numer rejestracyjny lub numer VIN pojazdu oraz dzień, na który chcesz sprawdzić ważność ubezpieczenia OC.
Kontynuacja lub wypowiedzenie dotychczasowej umowy OC
Jako nowy właściciel pojazdu możesz kontynuować OC sprzedawcy do czasu wygaśnięcia umowy ubezpieczenia. Musisz jednak pamiętać, że zakład ubezpieczeń może dokonać rekalkulacji składki ubezpieczeniowej i powtórnie oszacować ryzyko. Należy zatem się spodziewać, że mimo opłacenia przez wcześniejszego właściciela całej składki, ubezpieczyciel może po ponownym jej przeliczeniu wezwać Ciebie jako nowego właściciela do odpowiedniej dopłaty.
Jednakże nie masz obowiązku kontynuacji dotychczasowego ubezpieczenia i możesz złożyć wypowiedzenie w dowolnym momencie trwania umowy. Wypowiedzenie powinno zostać złożone w formie pisemnej i przesłane ubezpieczycielowi za pośrednictwem poczty, poczty elektronicznej lub faxu.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami polisa OC po roku odnawia się automatycznie, chyba że właściciel auta ją wypowie. Musisz jednak mieć na uwadze, że reguła ta nie dotyczy nowych właścicieli pojazdów. Zatem jeżeli kupiłeś pojazd i postanowiłeś kontynuować dotychczasową polisę, to ubezpieczenie wygaśnie z upływem okresu na jaki została zawarta przez sprzedawcę, chyba że złożysz wypowiedzenie.
Uwaga na ubezpieczenie autocasco
Umowa ubezpieczenia autocasco rządzi się innymi regułami i nie przechodzi na nabywcę auta, a rozwiązuje się automatycznie z chwilą sprzedaży samochodu. Sprzedawca pojazdu może wystąpić do ubezpieczyciela z odpowiednim wnioskiem i otrzymać zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia. Będzie dotyczyło to przypadku gdy w okresie trwania ubezpieczenia nie nastąpiło zdarzenie ubezpieczeniowe. Natomiast jeżeli w podczas trwania ochrony ubezpieczeniowej poprzedni właściciel zlikwidował szkodę z ubezpieczenia AC to otrzyma zwrot proporcjonalny do niewykorzystanej sumy ubezpieczenia. Szczegółowe kwestie związane ze zwrotem składki regulują Ogólne Warunki Ubezpieczenia.
Co w przypadku zatajenia przez sprzedawcę pojazdu faktu wypowiedzenia polisy OC?
Na nabywcy pojazdu spoczywa obowiązek sprawdzenia we własnym zakresie czy jego zbywca zawarł umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC na okres obejmujący także datę nabycia pojazdu. Niedopełnienie tego obowiązku przez poprzedniego posiadacza, bez względu na okoliczności, zobowiązuje nabywcę do zawarcia umowy ubezpieczenia OC – to sedno wyroku Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 31.10.2014 r. o sygn. akt: II Ca 817/14.
W powołanej wyżej sprawie doszło do sprzedaży pojazdu, sprzedający przekazał kupującym potwierdzenie zawarcia umowy ubezpieczenia OC, jednakże nie poinformował nabywców o wypowiedzeniu tej umowy. Nowi właściciele nie wiedząc o dokonanym wypowiedzeniu zwrócili się do zakładu ubezpieczeń z wnioskiem o przepisanie na nich polisy ubezpieczenia OC oraz przeliczenie składki ubezpieczeniowej. Zanim otrzymali odpowiedź od ubezpieczyciela, że przepisanie polisy jest niemożliwe z uwagi na dokonanie wypowiedzenia przez pierwotnego właściciela doszło do kolizji drogowej, w której sprawcą był nowy nabywca pojazdu. Zważywszy na fakt, że w dacie szkody przedmiotowy pojazd nie był objęty ochroną ubezpieczeniową w zakresie OC, należne poszkodowanemu odszkodowanie wypłacił Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, który następnie wezwał nowego właściciela pojazdu do zwrotu wypłaconej tytułem odszkodowania kwoty pod rygorem wszczęcia postępowania sądowego.
Sprawa trafiła do sądu, nowi nabywcy wnieśli pozew przeciwko podmiotowi, który sprzedał im pojazd i zataił fakt wypowiedzenia polisy OC. Sąd Rejonowy stanął po stronie powodów i uwzględnił powództwo podając, że pozwany jako profesjonalista i osoba zawodowo trudniąca się sprzedażą pojazdów winien zdawać sobie sprawę ze skutków braku ważnej polisy OC, a mimo to nie dochował należytej staranności przy sprzedaży pojazdu i nie poinformował kupujących o dokonanym wypowiedzeniu umowy, ani też nie przedłożył im tego dokumentu. Z tych też względów Sąd I instancji uznał, że zachowanie pozwanego polegające na zatajeniu informacji o dokonanym wypowiedzeniu, spowodowało powstanie u powodów szkody majątkowej w postaci, obowiązku zwrotu Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu wypłaconego na rzecz poszkodowanego odszkodowania.
To jednak nie koniec tej historii. Od wyroku Sądu I instancji apelację złożył sprzedawca, wskazując, że na dokumencie wypowiedzenia umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC aż dwukrotnie wskazano, że wypowiedzenie to wino nastąpić w terminie 30 dni od daty nabycia pojazdu przez pozwanego, a więc w momencie zakupu pojazdu przez powodów pojazd objęty był ochroną ubezpieczeniową, natomiast w dalszym okresie to nowi nabywcy winni byli zadbać o zapewnienie właściwej ochrony ubezpieczeniowej.
Sąd Okręgowy uwzględnił apelację pozwanego i ostatecznie oddalił powództwo. Sąd uznał, iż brak zapewnienia, a nawet zapewnienie o istnieniu ważnego OC w żadnym wypadku nie zwalnia nabywcy o zadbanie sprawdzenia powyższego. W ocenie Sądu Okręgowego powodowie poprzez brak sprawdzenia czy nabyty pojazd posiada ważne ubezpieczenie OC wykazali się lekkomyślnością i brakiem należytej staranności w dbaniu o własne interesy. W takim przypadku brak było podstaw by przenosić odpowiedzialności za szkodę powstałą w związku z brakiem ubezpieczenia OC na zbywcę przedmiotowego pojazdu.
Reasumując, zarówno na sprzedającym jak i kupującym ciążą pewne obowiązki w zakresie ubezpieczeń OC i AC. Kupując pojazd warto zorientować się, czy jest on ubezpieczony. Pamiętaj, że za jazdę bez ważnego OC grożą surowe konsekwencje finansowe. Może zdarzyć się też gorszy scenariusz, a mianowicie kolizja drogowa. Jeżeli zostaniesz uznany za sprawcę wypadku będziesz musiał zwrócić w całości kwotę odszkodowania, które wypłaci UFG na rzecz poszkodowanego.
