AUTOR: Szymon Wiśny
DATA: 16.10.2019
KATEGORIA: Prawnik radzi
Zapewne większość z nas często nie zwraca uwagi na to co podpisuje, albo zapoznaje się z jakimś dokumentem pobieżnie. Jednym z takich dokumentów może być OWU czyli Ogólne Warunki Ubezpieczenia. Dlaczego warto postępować odmiennie ? Ponieważ, w OWU zawarte są istotne informacje dotyczące polisy, która chcemy zawrzeć. Tym samym nieznajomość OWU może sprawić, że ubezpieczenie które nas pierwotnie interesowało nie spełni swojej roli. Co więc zawiera OWU ? I na co zwrócić w nim uwagę ?
OWU –pojęcie
Z tym terminem zawsze mamy do czynienia przy okazji zawierania umowy ubezpieczenia. Ogólne Warunki Ubezpieczenia są przedstawionym przez ubezpieczyciela wzorcem umowy, który wiąże obie strony, wskazując ich prawa i obowiązki, określają sposób ustalenia i wypłaty świadczenia. Dlatego należy pamiętać, że podpisując umowę ubezpieczenia akceptujemy OWU, które stanowią jej integralną część.
Co zawiera OWU
Typowe OWU zawiera:
- definicje pojęć – czyli wyjaśnienie wszystkich pojęć jakie zostały użyte w OWU np. szkoda częściowa,
- przedmiot, zakres i czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela,
- obowiązki ubezpieczonego i ubezpieczyciela tj. informacje dotyczące zasad opłacania składki, zgłoszenia szkody, czy wypłaty świadczenia oraz bardzo istotne zapisy dotyczące wyłączenia odpowiedzialności.
Na co zwrócić uwagę przed podpisaniem umowy
Celem zakładu ubezpieczeń nie jest oferowanie nam produktu, który zadowoli tylko klienta, pamiętajmy o tym, że zwierana umowa ma stanowić przede wszystkim jego zysk, dlatego przed podpisaniem umowy musimy zachować czujność i działać starannie, dlatego też:
- nie podejmujmy decyzji o zwarciu umowy na pierwszym spotkaniu,
- rozważmy propozycje kilku ubezpieczycieli,
- zapoznajmy się uważnie z treścią wszystkich dostępnych materiałów (OWU jest dostępne na stronach internetowych ubezpieczycieli),
- jeżeli treść zapisów jest dla nas niezrozumiała skorzystajmy z pomocy profesjonalistów- prawników.
OWU a uregulowania prawne
Należy mieć też na uwadze iż polskie prawo przewiduje zasadę kontroli treści ogólnych warunków ubezpieczeń. Zgodnie z art. 385 § 2 zd. 1 k.c. „wzorzec umowy powinien być sformułowany jednoznacznie i w sposób zrozumiały. Postanowienia niejednoznaczne tłumaczy się na korzyść konsumenta”. Ponadto, ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, zawiera w tym zakresie odrębne przepisy i tak zgodnie z art. 15 ust. 5 wspomnianej ustawy, „postanowienia umowy ubezpieczenia, ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych wzorców umowy sformułowane niejednoznacznie interpretuje się na korzyść ubezpieczajcego, ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia”.
Co to oznacza ? W przypadku gdy umowa ubezpieczenia reguluje prawa i obowiązki stron w sposób odmienny niż czynią to OWU, postanowienia umowy z reguły będą miały pierwszeństwo przed zapisami OWU. Przepisy prawa wymagają, by postanowienia OWU były sformułowane w sposób zrozumiały i jednoznaczny, a wszelkie niejednoznaczności tłumaczyć na korzyść klienta ubezpieczyciela. Ponadto, postanowienia zawarte w ogólnych warunkach ubezpieczenia muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami prawa, w przeciwnym wypadku są nieważne.
Podsumowanie
W stosowanych przez zakłady ubezpieczeń wzorcach umów ubezpieczeń na życie oferowanych konsumentom zawarte są liczne postanowienia umowne, których treść w sposób często wręcz rażący narusza interesy klientów ubezpieczycieli, kształtując ich prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami.
Wzorce umowne nie są przejrzyste tj. formułowane w sposób niejasny, mało czytelny choćby w samej swej formie poprzez liczne odesłania do innych artykułów czy też posługiwanie się niejednolitą terminologią.
W konsekwencji niezrozumiały język, nie zachęca do szczegółowej analizy, należy jednak mieć na uwadze, że choć prawo chroni w takiej sytuacji konsumenta, bowiem postanowienia niejednoznaczne tłumaczy się na jego korzyść, w interesie nas samych powinniśmy zadbać i przeanalizować OWU przed zawarciem umowy, co pozwoli uniknąć ewentualnej długiej i kosztownej drogi sądowej wynikającej z różnej interpretacji czy też niezrozumienia postanowień zawartej przez nas umowy.
