W odróżnieniu od odszkodowania za opóźniony autobus w komunikacji miejskiej, zasady postepowania przewoźnika autokarowego oraz kolejowego w przypadku opóźnień w transporcie są w sposób szczegółowy uregulowane przez prawo Unii Europejskiej. Co ważne, znajdą one zastosowanie tylko wówczas, gdy transport zaczyna się i kończy w kraju Unii Europejskiej, na trasie o długości co najmniej 250 km.
Pomoc w przypadku odwołania lub opóźnienia odjazdu
W pierwszej kolejność należy wskazać, że w przypadku wystąpienia okoliczności, które mogę spowodować odwołanie przewozu bądź jego opóźnienie powyżej 90 minut, przewoźnik powinien zaoferować nieodpłatnie:
- przekąski, posiłki lub napoje odpowiednio do czasu oczekiwania lub opóźnienia – przy założeniu, są dostępne w terminalu lub autobusie bądź mogą zostać dostać dostarczone;
- pokój w hotelu albo inne zakwaterowanie, jak również pomoc w transporcie pomiędzy terminalem a miejscem zakwaterowanie – jeżeli sytuacja wymaga pobytu przez jedną lub więcej nocy. Maksymalny okres zakwaterowania to dwie noce, a przewoźnik może ograniczyć swoją odpowiedzialność do kwoty 80 EUR za noc.
Jednocześnie przewoźnik powinienem mieć na uwadze szczególne potrzeby osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej przy organizowaniu zakwaterowania. Wskazane powyżej uprawnienia pozwalają uniknąć konieczności opłacenia posiłku czy noclegu z własnych środków.
O odwołaniu lub opóźnieniu, jak również o przypuszczalnym terminie rozpoczęcia podróży, przewoźnik powinien poinformować niezwłocznie, ale nie później niż 30 minut po planowanym czasie rozpoczęcia przejazdu.
Zwrot kosztów, zmiana trasy albo kontynuacja podróży
Natomiast jeżeli z okoliczności wynika, że istnieje ryzyko odwołania lub opóźnienia o co najmniej 120 minut przejazdu regularnie realizowanego na danej trasie, a także w przypadku gdyby ilość sprzedanych biletów przekraczała dostępne miejsca, pasażer ma prawo do wyboru pomiędzy:
- kontynuacją podróży lub zmianą trasy do miejsca docelowego, w najwcześniejszym możliwym terminie – bez dodatkowych kosztów i na warunkach porównywalnych do wcześniej ustalonych, albo
- zwrotem ceny biletu, a w uzasadnionych przypadkach nieodpłatną powrotną usługą przewozu do miejsca rozpoczęcia podróży, w najwcześniejszym możliwym terminie.
Jeżeli mimo opóźnienia bądź odwołania przejazdu przewoźnik nie zaproponuje pasażerowi, wyboru pomiędzy wskazanymi wyżej uprawnieniami, wówczas pasażer jest uprawniony do dochodzenia – oprócz ceny biletu z wyżej wskazanego pkt 2 – dodatkowo 50 % wartości zakupionego biletu, płatanych w ciągu miesiąca od złożenia wniosku o wypłatę odszkodowania. Te same uprawnienia przysługują pasażerowi w przypadku, gdy przejazd zostanie odwołany lub opóźniony o ponad 120 minut.
Co ważne zwrot ceny biletu obejmuje cenę za niewykonaną część podróży, a także za tą już odbytą, jeżeli wskutek jej przerwania nie będzie już możliwa realizacje celu, dla którego pasażer zdecydował się na podróż.