Wielu z nas wręcz nie wyobraża sobie codziennego funkcjonowania bez samochodu. W sytuacji, gdy dojdzie do jego uszkodzenia z winy innego uczestnika ruchu, od razu na myśl przychodzi nam najem pojazdu zastępczego „na koszt ubezpieczyciela sprawcy wypadku”. O ile nam może się wydawać, że najem pojazdu zastępczego przez cały jego okres jest niezbędny, o tyle ubezpieczyciel może być innego zdania. Jaki okres jest zatem zasadnym okresem najmu pojazdu zastępczego - 14-dniowy, 30-dniowy, a może 60-dniowy?
Podstawowe zasady
Żeby mówić o zasadności okresu najmu pojazdu zastępczego, najpierw musimy ustalić czy w danej sytuacji w ogóle przysługuje nam odszkodowanie za poniesione koszty najmu? Przede wszystkim najem pojazdu zastępczego jest zasadny, gdy uszkodzeniu uległ pojazd, który służył nam do zaspakajania potrzeb komunikacyjnych. Istotne jest też, żebyśmy nie byli w posiadaniu innego pojazdu, którym moglibyśmy te potrzeby zaspakajać. Podmiotem zobowiązanym do wypłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego jest ubezpieczyciel sprawcy wypadku. Wydatki na najem pojazdu zastępczego muszą być celowe i ekonomicznie uzasadnione. Szczegółowe omówienie powyższych zasad znajduje się w artykule Najem pojazdu zastępczego – kiedy jest zasadny?
Kiedy 7-dniowy a kiedy 60-dniowy najem pojazdu zastępczego
Jak praktyka pokazuje, okres najmu pojazdu zastępczego każdorazowo zależy od okoliczności faktycznych konkretnej sprawy.
W pewnych sytuacjach nawet 7-dniowy najem nie znajduje uzasadnienia. Jest tak np. przy drobnych uszkodzeniach pojazdu, które nie powodują utraty jezdności, a ewentualny najem pojazdu zastępczego jest zasadny tylko i wyłączenie w okresie naprawy pojazdu. Wtedy decydujące znaczenie ma technologiczny czas naprawy, który często w takich przypadkach wynosi kilka dni.
W innych okolicznościach 60-dniowy czy nawet 90-dniowy najem pojazdu zastępczego jest niezbędny i zasadny. Jak wspomniałam, przy drobnych uszkodzeniach pojazdu o zasadności okresu najmu pojazdu zastępczego przesądza technologiczny czas naprawy. W przypadku utraty jezdności pojazdu na skutek powypadkowych uszkodzeń pojazdu, znaczenie ma jednak cały proces likwidacji szkody, w tym także zachowanie ubezpieczyciela i poszkodowanego. Nie można bowiem zapominać o tym, że na poszkodowanym ciąży obowiązek minimalizowania szkody, chociażby poprzez współdziałanie z ubezpieczycielem podczas procesu likwidacji szkody.
I tak przykładowo, XALTUM prowadziło sprawę, w której Sąd Rejonowy w Zielonej Górze wskazał, że w pełni zasadnym okresem najmu pojazdu zastępczego był przeszło 60-dniowy najem. Tak długi okres najmu wynikał z działań ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel przedłużał postępowanie likwidacyjne, odsuwając w czasie wydanie decyzji przyznającej odszkodowanie za szkodę w pojeździe. Tym samym poszkodowany nie miał możliwości zlecenia naprawy uszkodzonego pojazdu, a przez to nie mógł korzystać ze swojego pojazdu.
Ubezpieczyciel zwlekał z przesłaniem kalkulacji kosztów naprawy pojazdu. Następnie, pomimo przedstawienia przez poszkodowanego wszystkich niezbędnych dokumentów i udzielenia niezbędnych informacji, ubezpieczyciel zażądał dodatkowo przedstawienia druku zgłoszenia szkody, bez którego rzekomo nie mógł zakończyć postępowania likwidacyjnego. W tych okolicznościach, pomimo tego, że technologiczny okres naprawy uszkodzonego pojazdu ustalony został na kilka dni, o zasadności okresu najmu pojazdu zastępczego przesądził ogół okoliczności całego ubezpieczeniowego postępowania likwidacyjnego. Dlatego też Sąd uznał roszczenie powoda o odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego za zasadne.
Istotne są okoliczności konkretnej sprawy
Powyższe potwierdza, że uznanie czy poszkodowanemu przysługuje odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego i w jakiej wysokości, uzależnione jest od okoliczności konkretnej sprawy. W pewnych okolicznościach najem pojazdu zastępczego będzie ograniczał się do 7 dni, a w innych może przekroczyć 60 dni. I każdy z tych okresów w danych okolicznościach będzie zasadny.