W Parlamencie Europejskim trwają prace nad rozwiązaniami przewidującymi możliwość kontrolowania przez służby krajów UE kierowców prowadzących samochody zarejestrowane w innych krajach Wspólnoty pod kątem posiadania przez nich obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych. Projektowane zmiany zmierzające do ograniczenia, czy wręcz wyeliminowania problemu prowadzenia nieubezpieczonych pojazdów, potencjalnie mogą mieć wpływ na niższe składki ubezpieczeniowe.
Szkody spowodowane przez nieubezpieczonych posiadaczy pojazdów
Jak wynika ze sprawozdań Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG) w minionym roku zgłoszono Funduszowi 5055 szkód z ubezpieczeń obowiązkowych OC spowodowanych przez nieubezpieczonych posiadaczy pojazdów.
Problem związany ze szkodami komunikacyjnymi spowodowanymi przez nieubezpieczonych kierowców nabiera większego znaczenia, jeśliby spojrzeć na niego z szerszej perspektywy. Z danych opublikowanych przez Stowarzyszenie Europejskich Urzędów Rejestracji Pojazdów i Kierowców (EREG) wynika, że wartość szkód związanych z ruchem nieubezpieczonych pojazdów przekracza miliard euro.
Skala zjawiska zmotywowała Komisję Europejska do zmiany treści przepisów unijnych dotyczących ubezpieczeń komunikacyjnych, w tym m.in. dyrektywy komunikacyjnej. Wśród szeregu zmian nowelizacja przepisów przewiduje m.in. wzmożoną kontrolę polis OC.
Kontrola kierowców pojazdów zarejestrowanych zagranicą
Obecnie poruszając się samochodem po terytorium Unii Europejskiej w toku kontroli drogowej policja co do zasady nie sprawdza czy kierowca auta zarejestrowanego w innym kraju UE posiada polisę OC. Sytuację tę zmienić mają projektowane przepisy. Przyjęte w niej rozwiązania przewidują system kontrolowania polis OC również kierowców aut zarejestrowanych w innych krajach Wspólnoty. Kontrola ta odbywać ma się w sposób elektroniczny, bez konieczności zatrzymywania pojazdów, za pomocą systemu automatycznego odczytywania tablic rejestracyjnych (ANPR) poprzez urządzenia umiejscowione przy drogach w formie bramek lub słupków (podobnie jak fotoradary) lub mobilne kamery będące na wyposażeniu radiowozów. Sczytywane dane z tablic rejestracyjnych przesyłane będą do Europejskiego Systemu Wymiany Informacji o Pojazdach i Prawach Jazdy (EUCARIS) przy wykorzystaniu, którego sprawdzane będą informacje czy kierowca kontrolowanego pojazdu posiada ubezpieczenie OC.
[1]
Jeżeli w toku kontroli okazałoby się, że kierowca sprawdzanego pojazdu nie posiada ubezpieczenia OC, wtedy policja odpowiedniego państwa (na którego terytorium doszło do kontroli) nałoży na niego kary finansowe. Dolegliwość takiego rozwiązania jest o tyle poważniejsza, że kierowcy mają być karani według prawa właściwego dla danego państwa – miejsca przeprowadzenia kontroli
Warto przy tym mieć na uwadze, że w porównaniu z polskimi rozwiązaniami, [2] środki przewidziane w innych państwach UE są bardziej dotkliwe. Poczynając od kar finansowych, które swoją wysokością przewyższają te przyjęte na rodzimym gruncie, dochodząc nawet do możliwości konfiskaty samochodu, którą przewidują porządki prawne m. in. we Włoszech, Niemczech, Belgii czy Francji.
Skutki projektowanych zmian
Opracowywane zmiany, chociaż będące obecnie na etapie procedowania na forum Parlamentu Europejskiego, należy śledzić z zainteresowaniem, albowiem postulowane rozwiązania należy ocenić pozytywnie.
Problem związany z prowadzeniem „nieubezpieczonych pojazdów” przejawia realny, negatywny wpływ na sytuacje zarówno sprawcy wypadku spowodowanego przez kierowanie nieubezpieczonym pojazdem, poszkodowanego, jak i w szerszym znaczeniu – na wszystkich ubezpieczających posiadających polisy ubezpieczeń komunikacyjnych. Nadmierna liczba wypadków spowodowanych przy udziale kierujących nieubezpieczonymi pojazdami powoduje wzrost składek ubezpieczeniowych, albowiem szkody te są likwidowane w ramach wypłacanych przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny [3] odszkodowań, które są finansowane z opłat uiszczanych od polis ubezpieczeniowych.