Kierowca autobusu pod wpływem narkotyków – czy poszkodowany pasażer uzyska odszkodowanie?

W ostatnim czasie miały miejsce dwa groźne wypadki autobusów w Warszawie. W wyniku tych zdarzeń zmarła jedna pasażerka, wiele innych osób jest rannych. W organizmach obu kierowców wykryto obecność narkotyków. Czy poszkodowani pasażerowie uzyskają odszkodowanie?

Ubezpieczyciel odpowiada tak samo, jak za zwykły wypadek.

Należy jednoznacznie stwierdzić, że w opisywanej sytuacji pozycja poszkodowanego jest taka sama, jak przy zwykłym wypadku. Bez znaczenia dla uprawnień poszkodowanego pozostaje to czy kierowca autobusu był pod wpływem alkoholu albo narkotyków. Podobnie jak w przypadku zwykłego wypadku odpowiedzialność za skutki zdarzenia będzie ponosił ubezpieczyciel, kierowca autobusu oraz jego pracodawca. W tym miejscu warto nadmienić, że jest to odpowiedzialność ukształtowana na zasadzie ryzyka. Oznacza to, że dochodzenie odszkodowania jest możliwe, nawet jeśli kierujący nie zawinił przy zdarzeniu, chociaż w tym wypadku wina jest oczywista. 

Jakie świadczenie przysługują poszkodowanemu?

W przypadku szkody na osobie poszkodowanemu przysługuje szereg świadczeń, tj.:

• zadośćuczynienie za doznaną krzywdę;
• zwrot kosztów związanych z leczeniem następstw wypadku, kosztów dojazdu,
• odszkodowanie za utracone zarobki,
• zwrot kosztów opieki, zwiększonych potrzeb,
• zwrot kosztów przygotowania do innego zawodu,
• renta – w przypadku długotrwałego ograniczenia możliwości zarobkowych,

Zadośćuczynienie stanowi swoiste „wynagrodzenie” za cierpienia fizyczne i psychiczne poszkodowanego związane z wypadkiem. Koszty związane z leczeniem to nie tylko wydatki na lekarstwa czy opatrunki, ale też koszty wizyt u lekarzy specjalistów czy dojazdu do szpitala. Poszkodowanemu przysługuje również zwrot kosztów opieki lekarskiej czy pielęgniarskiej nawet jeśli była ona świadczona w domu poszkodowanego. Poszkodowany ma prawo do odszkodowania także wtedy, gdy opieka była świadczona bezpłatnie, przez osoby bliskie. Szczególnym świadczeniem jest renta z tytułu ograniczenia lub powstania niezdolności do pracy (tzw. renta powypadkowa). W odróżnieniu od innych świadczeń, renta nie jest świadczeniem jednorazowym. 

Poszkodowany może tez domagać się odszkodowania za uszkodzone lub utracone w wyniku wypadku mienie.

Czy Suma Gwarancyjna wystarczy dla każdego poszkodowanego?

Ważne aby wszystkie wymienione wyżej roszczenia zgłosić jak najszybciej do Ubezpieczyciela i należycie je udokumentować. W przypadku wypadków z dużą ilością osób poszkodowanych, którzy doznali daleko idących szkód, nie warto zbyt długo zwlekać z podjęciem działań z uwagi na ograniczenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń do wysokości sumy gwarancyjnej. Jest to maksymalna kwota odszkodowania, do której wypłaty zobowiązany jest zakład ubezpieczeń. W przypadku szkody na osobie kwota ta jest dość wysoka i wynosi 5,2 mln euro na jedno zdarzenie drogowe, bez względu na liczbę poszkodowanych. Kwota te podlega jeszcze  przeliczeniu na polską walutę, zatem w większość wypadków w zupełności wystarcza na zaspokojenie roszczeń osób poszkodowanych. Gdyby tak się jednak nie stało poszkodowani mają możliwość dochodzenia roszczeń również od samego kierowcy autobusu oraz jego pracodawcy. 

Gdzie zgłosić się po odszkodowanie?

Po wypłatę przysługujących poszkodowanemu świadczeń należy zgłosić się do każdego podmiotu odpowiedzialnego za szkodę. Będzie to oczywiście kierowca autobusu, ale też jego pracodawca, który odpowiada za szkody wyrządzone podczas świadczenia pracy przez pracownika. Odpowiedzialność gwarancyjną za szkodę ponosi również zakład ubezpieczeń. Niemal w każdym przypadku najłatwiej będzie uzyskać należne świadczenia właśnie od ubezpieczyciela. Przy zgłoszeniu szkody niezwykle ważne pozostaje odpowiednie udokumentowania odniesionych szkód oraz poniesionych wydatków. Należy więc pamiętać o zebraniu całej dokumentacji medycznej oraz rachunków i faktur, pozostających w związku z wypadkiem.  

Udział w postępowaniu karnym niezwykle ważny dla poszkodowanych. 

Nieraz zdarza się, że okoliczności wypadku nie są oczywiste i wymagają dokładnego zbadania. Często zdarzenie jest badane przez biegłych sądowych, którzy starają się odtworzyć jego przebieg co pozwoli na ustalenie osoby odpowiedzialnej za wypadek.  Niezwykle istotne jest zatem, aby osoby poszkodowane zgłosiły swój udział w postepowaniu karnym. Dzięki temu zyskają możliwość pozyskiwania informacji o działaniach podejmowanych przez policję. Co więcej, sami również będą mieli wpływ na przebieg postępowania. Wystarczające w tym zakresie jest złożenie do organu prowadzącego postępowania pisma z informację o wstąpieniu do sprawy w charakterze osoby pokrzywdzonej. Dodatkowo, pokrzywdzeni, którzy brali udział w postepowaniu przygotowawczym będą również mogli występować w charakterze oskarżycieli w późniejszym postepowaniu przed sądem. Rezygnacja z udziału w postępowaniu karnym spowoduje bardzo poważne ograniczenie w dostępie do akt sprawy i podstawowych informacji związanych z jej przebiegiem.

Warto mieć na uwadze, że sądy karne również mogą nałożyć na sprawcę wypadku obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia krzywdzie.  Kwota ta jednak najczęściej nie wyczerpuje całości roszczeń. Nie wyłącza to jednak możliwości dalszych czynności na drodze postepowania cywilnego. Dodatkowym atutem postępowania cywilnego jest fakt, że roszczenia w tym postępowaniu mogą zostać skierowane przeciwko ubezpieczycielowi. 

Regres ubezpieczeniowy wobec kierowcy po wypadku.

Prowadzenia autobusu pod wpływem narkotyków czy alkoholu rodzi więc konsekwencje przede wszystkim dla samego kierowcy. Zakład ubezpieczeń działając na podstawie obowiązujących przepisów ustawowych, niemal na pewno będzie domagać się zwrotu wypłaconych poszkodowanym odszkodowań od samego kierowcy. Jednocześnie kierowca musi się liczyć z utratę prawa jazdy oraz karą więzienia.

Podsumowując, należy stwierdzić że poszkodowany w wypadku, w którym kierowca pozostawał pod wpływem narkotyków lub alkoholu, ma takie same uprawnienia jak przy „zwykłym” wypadku.  Diametralnie gorsza natomiast jest sytuacja kierowcy, który musi liczyć się z utratą prawa jazdy, możliwością orzeczenia kary więzienia, jak również obowiązkiem zwrotu nawet kilkuset tysięcy złotych.