Od 21. czerwca br. obowiązują wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego „Rekomendacje dotyczące procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych”. Dokument ten obejmuje swego rodzaju zasady, którymi mają się kierować ubezpieczyciele przy określaniu warunków i sposobów ustalania przyznawanego poszkodowanym zadośćuczynienia. Wytyczne mają na celu zapewnić przewidywalność ustalania i wypłaty zadośćuczynienia z tytułu szkody niemajątkowej, z uwagi na to, że przepisy prawa nie zawierają żadnych konkretnych kryteriów jakimi należy się kierować przy określaniu wysokości zadośćuczynienia.
Jakie konkretne wytyczne można znaleźć w „Rekomendacjach”?
Komisja zgrupowała wytyczne w trzech grupach dotyczących: 1) organizacji, zarządzania, nadzoru i kontroli procesu ustalania i wypłaty zadośćuczynienia, 2) sposobu prowadzenia postępowania w zakresie ustalenia i wypłaty zadośćuczynienia oraz 3) sposobu ustalania wysokości zadośćuczynienia. Kompletny dokument „Rekomendacji” można pobrać tutaj [1], a z punktu widzenia poszkodowanego należy głównie zwrócić uwagę na następujące wytyczne wyinterpretowane z zaleceń KNF:
- obowiązek pełnej, rzetelnej i bieżącej informacji na temat sposobu i etapu likwidacji szkody przez ubezpieczycieli zarówno wobec sądów, prokuratur i innych organów, jak i wobec poszkodowanych, a w tym zapewnienie bezpośredniego kontaktu (np.: mail, telefon) do likwidatora prowadzącego sprawę – Rekomendacje 11. i 12.;
- obowiązek pełnej i zrozumiałej informacji w przedmiocie sposobu ustalenia wysokości zadośćuczynienia (i to zarówno w wypadku zawierania ugody, jak i wydawania decyzji przez ubezpieczyciela), a w tym wskazanie szczegółowego opisu okoliczności wziętych pod uwagę oraz ich wycenę dokonaną przez ubezpieczyciela – Rekomendacje 14. i 15.;
- obowiązek ściśle indywidualnego rozważenia okoliczności wpływających na wysokość zadośćuczynienia, a w tym stosowanie kryteriów ich oceny i w konsekwencji kwota zadośćuczynienia powinna być sumą wycen poszczególnych okoliczności, które były wzięte przez ubezpieczyciela za podstawę ustaleń w sprawie – Rekomendacje 17. i 18.
Czas pokaże…
„Rekomendacje” zostały wydane w celu podkreślenia znaczenia, jakie KNF jako organ nadzoru przypisuje prawidłowemu funkcjonowaniu zakładów ubezpieczeń w zakresie ustalania i wypłaty zadośćuczynienia (wytyczne płynące z „Rekomendacji” powinny być stosowane z uwzględnieniem tych przyjętych przez KNF 16.12.2014 r., a dotyczących likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych). Na etapie poprzedzającym wydanie omawianych „Rekomendacji” ubezpieczyciele nie kryli oburzenia, uznając, że organ nadzoru wkracza w ich prawa i wolności gospodarcze… Czy ubezpieczyciele będą stosowali „Rekomendacje”, a proces likwidacji szkód niemajątkowych z ubezpieczenia OC ppm zostanie ujednolicony będzie można ocenić najpóźniej od początku przyszłego roku. KNF oczekuje bowiem od zakładów ubezpieczeń, aby wyrażone „Rekomendacjami” standardy zostały przez nich wprowadzone najdalej do końca 2016 roku.