Franszyza – co to jest?
Zapis w OWU o zastosowaniu franszyzy wiąże się bądź z umniejszeniem odszkodowania o tzw. udział własny, bądź też z uzależnieniem odpowiedzialności ubezpieczyciela od przekroczenia pewnej wartości (progu).
Franszyza redukcyjna – udział własny
I tak w pierwszym przypadku mowa jest o franszyzie redukcyjnej (zwanej też udziałem własnym). Istotą udziału własnego jest podzielenie odpowiedzialności pomiędzy ubezpieczyciela i ubezpieczonego, przy czym oczywiście odpowiedzialność ubezpieczyciela ma znacznie większy zakres. Ogólnie rzecz ujmując udział własny oznacza umniejszenie należnego ubezpieczonemu odszkodowania o pewną kwotowo bądź procentowo wyrażoną wartość. Franszyza redukcyjna znajduje zastosowanie niezależnie od wysokości szkody.
Franszyza integralna
W drugim przypadku jest natomiast mowa o franszyzie integralnej. Zazwyczaj dotyczy ona niewielkich kwot, np. 500 złotych. Jeżeli zatem samochód zostanie uszkodzony w ten sposób, że naprawa będzie wiązała się z poniesieniem kosztu rzędu 400 złotych, to przy ww. zapisie, ubezpieczyciel nie pokryje szkody.
Skutki zastosowania franszyzy
W przypadku franszyzy redukcyjnej zasadą jest umniejszenie odszkodowania o daną wartość. Jeżeli natomiast franszyza ta jest określona kwotowo, może dojść do odmowy wypłaty odszkodowania, gdy udział własny przewyższy wartość szkody.
Przy franszyzie integralnej ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność dopiero, gdy szkoda jest wyższa, aniżeli przewidziany próg odpowiedzialności ubezpieczyciela. Po przekroczeniu tego progu, ubezpieczyciel wypłaci odszkodowanie co do zasady w pełnej wysokości. Inaczej jest przy szkodach o małej wartości, bowiem jeżeli wysokość szkody nie przewyższy przewidzianego progu odpowiedzialności, to ubezpieczyciel odmówi wypłaty odszkodowania.
Możliwość wyłączenia franszyzy
Wielu ubezpieczycieli umożliwia ubezpieczonym tzw. wykup udziału własnego bądź wykup rezygnacji z franszyz, co powoduje wyłączenie postanowień dot. franszyz. Wiąże się to oczywiście z automatycznym podwyższeniem składek, bowiem w takim wypadku ubezpieczyciel ponosi całkowitą odpowiedzialność za szkodę (co do zasady bez ograniczeń). Jeżeli ubezpieczony chce zawrzeć umowę ubezpieczenia, która da mu co do zasady pełną ochronę na wypadek szkody, to wyłączenie franszyz jest odpowiednim rozwiązaniem.